Od czego zależy prawdziwe szczęście?

„Żebyśmy tylko zdrowi byli, a reszta sama przyjdzie” to jedno z bardziej popularnych życzeń noworocznych. Często życzymy sobie także spełnienia marzeń, dostatku i pieniędzy i żeby nas wszystko dobre spotkało. Na ile spełnienie tych życzeń w kolejnym roku zapewni nam poczucie szczęścia?
Na pytanie to odpowiada Martin Seligman – czołowa postać tzw. psychologii pozytywnej – czyli nurtu skupiającego się nie na psychoterapii i rozwiązywaniu problemów, lecz na rozwoju silnych stron ludzi. Badania naukowe nad uwarunkowaniami poczucia szczęścia u ludzi prowadzone są od wielu lat. Wskazują one jednoznacznie, że bycie szczęśliwym nie zależy od czynników zewnętrznych, lecz od sposobu w jaki człowiek myśli o sobie i świecie. Co potwierdza codzienne doświadczenie: z pewnością znacie ludzi zamożnych a nieszczęśliwych i szczęśliwych ubogich.
ŹRÓDŁA SZCZĘŚCIA.
Oto lista zidentyfikowanych przez Seligmana cech, które posiadają ludzie o wysokim poczuciu szczęścia. Im więcej tych cech mamy, tym bardziej szczęśliwi jesteśmy i lepiej radzimy sobie z trudnościami.
1) MĄDROŚĆ I WIEDZA: potrzeba i umiejętność zdobywania i wykorzystywania nowej wiedzy
* kreatywność (oryginalność, pomysłowość) – umiejętność rozwiązywania problemów w nowy, nieszablonowy sposób
* ciekawość (zainteresowanie, otwartość na doświadczenie) – aktywne poszukiwanie nowych doświadczeń, fascynacja różnymi zjawiskami i zagadnieniami
* rozum – umiejętność krytycznej, obiektywnej oceny, rozważania wszystkich „za i przeciw”, bez pochopnego wyciągania wniosków, elastyczność – umiejętność zmiany zdania w oparciu o nowe informacje
* miłość do nauki – potrzeba nabywania nowej wiedzy, umiejętności, doskonalenia się
* rada – mądrość – umiejętność doradzania, takie spojrzenie na świat, które pomaga Tobie i innym
2) MĘSTWO: potrzeba i umiejętność osiągania celów, mimo trudności i niebezpieczeństw
* odwaga: bronienie ważnych wartości,
* wytrwałość – doprowadzanie podjętych działań do końca
* uczciwość (autentyczność, integralność) życie zgodne z deklarowanym systemem wartości
* entuzjazm (witalność, energia) – podejście do życia z entuzjazmem, energią, zaangażowanie całym sercem w to, co się robi
3) DOBROĆ: potrzeba i umiejętność dbania o innych
* miłość – umiejętność bezwarunkowego kochania i bycia kochanym
* opiekuńczość (dobroczynność, troska, hojność) – dbanie o potrzeby innych
* inteligencja emocjonalna – bycie w pełni świadomym emocji swoich i innych osób, umiejętność adekwatnego kierowania emocjami
4) SPRAWIEDLIWOŚĆ
* lojalność, odpowiedzialność – umiejętność pracy w zespole
* sprawiedliwe traktowanie ludzi, niezależnie od osobistych preferencji, dawanie „drugiej szansy”,
* przywództwo – dbanie o dobre relacje między ludźmi w podległej grupie
5) OPANOWANIE
* przebaczanie i miłosierdzie
* skromność
* ostrożność – nie podejmowanie zbyt ryzykownych działań
* dyskrecja – nie plotkowanie, zachowywanie w tajemnicy poufnych informacji
* samokontrola – samodyscyplina, panowanie nad emocjami i słowami
6) TRANSCENDENCJA: potrzeba sensu życia
* wiara ( pobożność, religijność, poczucie sensu istnienia) – posiadanie spójnych przekonań o sensie i celu życia, wyznawanie wartości, kierujących działaniami i będących żródłem pociechy w trudnych chwilach
* umiejętność dostrzegania piękna w otaczającym nas świecie i ludziach
* wdzięczność – umiejętność odczuwania i wyrażania wdzięczności za dobre rzeczy, które spotykają nas każdego dnia
* nadzieja (optymizm,otwarośc na przyszłość) – oczekiwanie, że w przyszłości też spotkają Cię dobre rzeczy
* humor – umiejętność śmiania się, rozśmieszania innych, żartowania
JAK DBAĆ O SWOJE SZCZĘŚCIE?
Seligman w swojej najnowszej książce „Authentic Happiness” pisze, że poczucie szczęścia można w sobie rozwijać. Najważniejsze, to zidentyfikować swoje silne strony i pozytywne cechy z przytoczonej powyżej listy i dbać o nie, rozwijać je. Dzięki temu nasze życie będzie radośniejsze. W ten sposób „szczepimy się” także przeciw nieszczęściu. Oznacza to, że gdy coś naprawdę złego nam się w życiu przytrafi, będziemy potrafili sobie lepiej, efektywniej, szybciej z tym poradzić. To, co osobiście mnie zachwyca jako psychologa i katolika to zbieżność naukowo stworzonej listy z zestawem Darów Ducha Świętego (proszę samemu poszukać).
PS Wynikiem refleksji nad źródłami prawdziwego szczęścia stała się książka: „Prawdziwe szczęście w praktyce”, którą napisałam wspólnie z moją siostrą – doktor psychologii.